W odpowiedzi na pismo Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości – Pani Anny Dalkowskiej z dnia 19 lutego 2020 r. – Znak: DLPK-III.4601.29.2019 – przekazujące do konsultacji projekt rozporządzenia Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie stanowisk i szczegółowych zasad wynagradzania urzędników i innych pracowników sądów lub prokuratury oraz odbywania stażu urzędniczego przedstawiamy, co następuje:
- Projektowana zmiana dolnej wysokości wynagrodzeń zasadniczych urzędników i innych pracowników sądów i prokuratury w wysokości 2 600 złotych nie budzi zastrzeżeń i wpisuje się w realizowany od kilku lat postulat strony społecznej o dostosowywaniu dolnych granic wynagrodzeń zasadniczych w sądach i prokuraturach do poziomu płacy minimalnej. Zwracamy się jednak o przyjęcie uwagi de lege ferenda, że kształtowanie wynagrodzeń zasadniczych na poziomie płacy minimalnej daje wykonującym czynności z zakresu prawa pracy w sądach i powszechnych jednostkach prokuratury możliwość opierania polityki płacowej zatrudnianych pracowników na tym poziomie. Prowadzi do powstawania dysproporcji płacowych w związku z brakiem środków na wzrost wynagrodzeń po zakończeniu stażu urzędniczego lub w związku z awansami.
- Projektowana zmiana górnej wysokości wynagrodzeń zasadniczych urzędników i innych pracowników sądów i prokuratury budzi zastrzeżenia w kontekście trwającego od kilku lat procesu niwelowania nieuzasadnionych dysproporcji płacowych.
Projektodawca uzasadnia to koniecznością pełnej realizacji porozumienia płacowego zawartego w dniu 4 lipca 2019 r. pomiędzy Ministrem Sprawiedliwości – Prokuratorem Generalnym, a związkami zawodowymi reprezentującymi pracowników sądów powszechnych oraz powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury.Jednakże z przekazanych stronie społecznej zestawień wynagrodzeń w sądach powszechnych wynika, że najwyższe wynagrodzenie zasadnicze urzędników w sądach powszechnych na początku bieżącego roku wynosiło 9 650 złotych[1]. Z informacji pozyskiwanych we własnym zakresie wynika, że w powszechnych jednostkach prokuratury (bez Prokuratury Krajowej) najwyższe wynagrodzenie zasadnicze urzędników wynosiło ok. 9 200 złotych[2]. Obecna regulacja przewiduje dla stanowisk samodzielnych – których dotyczą najwyższe wynagrodzenia – 12 400 złotych. W obecnym stanie prawnym istnieje więc możliwość pełnej realizacji porozumienia płacowego. Utrzymanie górnych granic na dotychczasowym poziomie stanowi zabezpieczenie sprzyjające trwającemu od 2016 r. procesowi niwelowania nieuzasadnionych dysproporcji płacowych.
W zakresie wskazanych wyżej wynagrodzeń w prokuraturze nie uwzględniono wynagrodzeń w Prokuraturze Krajowej. Mając na uwadze swoje kompetencje ustawowe związane z procesem legislacyjnym, wskazując na prowadzone w tym zakresie działania MOZ NSZZ “Solidarność” Pracowników Sądownictwa i Prokuratury występowała do Prokuratora Krajowego z wnioskiem o udostępnienie informacji publicznej. Jednakże została w tym zakresie wydana decyzja odmawiająca dostępu z powodu uznania, że są to informacje przetworzone, a organizacja związkowa, zdaniem organu zobowiązanego do ich udostępnienia, nie wykazała szczególnego interesu publicznego. Obecnie toczy się postępowanie odwoławcze. Nie zmienia to faktu, że strona społeczna pozbawiona została w ten sposób dostępu do informacji, które potrzebne są do analizy konsultowanego projektu. Wobec aktualnego poziomu wynagrodzeń, możliwości pełnej realizacji porozumienia przy obecnych górnych granicach wynagrodzeń zasadniczych, stronie społecznej pozostaje jedynie przypuszczenie, że projektowane górne granice na poziomie znacznie przekraczającym potrzeby, zaplanowane zostały ewentualnie z uwzględnieniem pojedynczych, najwyżej uposażonych stanowisk w Prokuraturze Krajowej.
Warto w tym miejscu stanowczo sprzeciwić się pozbawianiu organizacji związkowych prawa do pozyskiwania podstawowych informacji o wynagrodzeniach. Informacje te na bieżąco wykorzystywane są przez stronę społeczną do wykonywania kompetencji zagwarantowanych ustawowo.
Ponadto organizacja związkowa podkreśla, że nadal brak jest zmiany uregulowań dotyczących wynagrodzenia zasadniczego asystentów sędziów, co powoduje niemożność realizacji porozumienia płacowego zawartego w dniu 4 lipca 2019 r. w odniesieniu do tej grupy zawodowej.
[1] https://ps-solidarnosc.org.pl/wynagrodzenia-w-apelacjach-sadowych-informacje
[2] https://ps-solidarnosc.org.pl/wynagrodzenia-w-prokuraturze – z uwzgl. wzrostu 450 zł dokonanego w II półroczu 2019 r.