W dniu 2 stycznia 2025 r. odbyło się spotkanie przedstawicieli organizacji związkowych i przedstawicieli środowiska asystentów sędziów zatrudnionych w każdej z 11 apelacji z Ministrem Sprawiedliwości Adamem Bodnarem, Podsekretarzem Stanu Dariuszem Mazurem, Dyrektorem Departamentu Kadr i Organizacji Sądów Powszechnych i Wojskowych Martą Kożuchowską-Warywodą i Zastępcą Dyrektora DKO Małgorzatą Kosicką. Spotkanie dotyczyło sytuacji grupy zawodowej asystentów sędziów, w tym postulatów w zakresie dalszego kształtowania warunków pracy i płacy asystentów w krótszej i dłuższej perspektywie czasowej.
Postulaty asystentów co zasady pokrywały się z podnoszonymi od lat postulatami zgłaszanymi przez związki zawodowe i dotyczyły dwóch podstawowych zagadnień: szerokiego wachlarza możliwości awansu na stanowiska referendarza sądowego i sędziego oraz systemowego uregulowania wynagrodzeń asystentów poprzez powiązanie ich z wynagrodzeniem sędziów (na wzór referendarzy sądowych). Przedstawiciele związków zawodowych zgłosili także (ponownie) propozycje pozapłacowych rozwiązań, m.in. zwiększenia wymiaru urlopu dla asystentów z długim stażem pracy. Wszystkie te propozycje w ocenie asystentów wpłynęłyby korzystnie na atrakcyjność tego zawodu i wzrost stabilności kadry asystenckiej.
W odpowiedzi przedstawiciele Ministerstwa odnieśli się pozytywnie do przywrócenia możliwości zdawania egzaminu sędziowskiego po osiągnięciu określonego stażu pracy z prawem do dwukrotnego podejścia do egzaminu, czasowe (najprawdopodobniej na 5 lat, postulowane przez środowisko – 8 lat) przywrócenie/przedłużenie ważności egzaminów sędziowskich, których ważność już wygasła bądź ma wygasnąć w najbliższym czasie, utrzymanie aplikacji uzupełniającej, rozważenie wprowadzenia dodatku specjalnego dla doświadczonych asystentów odpowiedzialnych za przyuczanie nowych pracowników (w kontekście zwiększonego naboru na stanowisko asystenta sędziego w br.).
Jednocześnie Ministerstwo podkreśliło, że chce podjąć rozmowy i prace legislacyjne w zakresie stworzenia docelowego modelu zawodu asystenta sędziego, aby możliwe było w przyszłości utworzenie tzw. zespołów sędziowskich zakładających stałą współpracę sędziego z asystentem i urzędnikiem. W krótszej perspektywie zapowiedziano podjęcie działań mających na celu wyrównywanie dysproporcji płacowych na stanowisku asystenta i starszego asystenta sędziego w skali kraju, projekt nowelizacji rozporządzenia regulującego wynagrodzenia zasadnicze asystentów poprzez wprowadzenie określonych “widełek” płacowych dla stanowiska asystenta – stażysty, asystenta i starszego asystenta sędziego oraz zapewnienie takiej obsady asystenckiej, aby na jednego asystenta sędziego przypadało dwóch sędziów (przyp. – w br. roku zwiększono liczbę etatów asystenckich o 1159).
Natomiast w odniesieniu do następujących postulatów i uwag Ministerstwo wyraziło negatywną opinię:
– możliwości przystępowania do konkursów na stanowisko sędziego osobom legitymującym się odpowiednim stażem pracy na stanowisku asystenta sędziego i zdanym egzaminem zawodowym,
– możliwości pozakonkursowego awansu na referendarza sądowego osobom legitymującym się odpowiednim stażem pracy na stanowisku asystenta sędziego i zdanym egzaminem zawodowym,
– zwiększenia wymiaru urlopu osobom legitymującym się długim stażem pracy na stanowisku asystenta sędziego,
– wycofania się Ministerstwa z planów zatrudniania studentów czwartego i piątego roku prawa na stanowisko asystenta sędziego.
Druga część spotkania dotyczyła głównie propozycji usprawnienia pracy w sądach z punktu widzenia asystentów sędziów jako praktyków.
Na zakończenie Ministerstwo zadeklarowało chęć organizowania dalszych spotkań o podobnym charakterze.