Katowice, dnia 8 maja 2023 r.
Nr-1/08/05/23
Szanowna Pani
Katarzyna Frydrych
Podsekretarz Stanu
w Ministerstwie Sprawiedliwości
Szanowna Pani Minister,
nawiązując do spotkania, które odbyło się w dniu 28 kwietnia 2023 r. Międzyzakładowa Organizacja Związkowa NSZZ “Solidarność” Pracowników Sądownictwa i Prokuratury uprzejmie informuje, że nie może przekazać danych, w których ośrodkach OZSS został wprowadzony zadaniowy czas pracy dla specjalistów, a w których ośrodkach prezesi nie wyrażają zgody na wprowadzenie zadaniowego czasu pracy. Decyzja ta jest podyktowana lękiem specjalistów, aby poprzez wyjawienie powyższych informacji nie stracić tego systemu czasu pracy w danym ośrodku. Na marginesie należy dodać, że powyższe dane Ministerstwo Sprawiedliwości jest w stanie szybciej uzyskać niż strona społeczna. Najlepszym rozwiązaniem w tej materii byłoby uregulowanie przedmiotowego zagadnienia w ustawie o OZSS, natomiast rozwiązaniem tymczasowym byłoby wydanie przez MS rekomendacji dla prezesów sądów dot. wprowadzenia zadaniowego czasu pracy dla specjalistów bez wyznaczania limitów zadań, tym bardziej że przedstawiciele ministerstwa podkreślają, jak ważne jest wydawanie przez OZSS-y opinii z najwyższą starannością i terminowo. Po raz kolejny strona społeczna przypomina, że w 2015 r. NIK wskazywał, iż „ustalanie limitów na poziomie 90 opinii stoi w sprzeczności z dobrem osób diagnozowanych. Kryterium ilościowe, w sytuacji, gdy znacznie ważniejsza jest jakość, jest nieporozumieniem. Jeżeli kryterium takie musi być stosowane, to powinno być określone na poziomie nie wyższym niż 70 opinii”. Zalecenia pokontrolne NiK-u zdaniem organizacji związkowej są nadal aktualne, mimo że dotyczyły RODK-ów, albowiem Ustawa o OZSS-ach nie zmieniła nic w zakresie wykonywanych zadań przez specjalistów. Należy stwierdzić, że wręcz je zwiększyła m.in. poprzez wprowadzenie zasady najwyższej staranności, konieczności dokładnego opisu osób badanych w schemacie opinii, zmniejszając tym czas na wydanie samej opinii. Zarówno MS, jak i prezesi sądów kładą duży nacisk na ilość wykonywanych zadań przez specjalistów, co odbywa się kosztem diagnozowanych rodzin oraz jakością wydawanych opinii. Dodatkowo organizacja związkowa pozyskała informacje o tym, że Pani Hanna Domagała z Departamentu Spraw Rodzinnych i Nieletnich w MS na poprzedniej naradzie prezesów sądów proponowała, aby nie ustalać specjalistom zadaniowego czasu pracy bez ustanawiania czasookresu oraz limitu zadań (rozumianych wyłącznie jako liczba wydanych opinii). Wskazywała na limity co najmniej 90-100 opinii, co jest sprzeczne z zaleceniami NiK-u oraz łamaniem przepisów Kodeksu pracy mówiących o 40-godzinnym tygodniowym czasie pracy. Natomiast postulaty specjalistów, jak i kierowników OZSS-ów są w dużej mierze zbieżne. Należy jednak pamiętać, że kierownicy są zależni od wytycznych wydawanych przez Ministerstwo Sprawiedliwości, a przedstawiane przez nich wyniki (m.in. na ostatniej naradzie kierowników z przedstawicielami MS) okupione są bardzo dużym obciążeniem specjalistów. Przyjęty przez Ministerstwo Sprawiedliwości sposób analizowania działalności OZSS uniemożliwia kierownikom wskazanie rzeczywistego obciążenia specjalistów. Pomijane są bowiem takie zadania jak: wydawanie pisemnych uzupełniających opinii, wydawanie opinii ustnych na rozprawach, przygotowywanie się do udzielenia ustnej opinii na rozprawie, czy też udzielanie odpowiedzi na zarzuty stron/uczestników postępowań.
Z informacji pozyskanych przez stronę społeczną wynika, że wielu specjalistów OZSS zastanawia się nad odejściem z pracy, a jeśli to nastąpi, może doprowadzić do spowolnienia, a wręcz paraliżu działalności OZSS-ów.
MOZ NSZZ “Solidarność” PSiP mając także na uwadze podniesiony na spotkaniu problem finansowania superwizji dla specjalistów, zwraca się do Pani Minister z wnioskiem o wskazanie prezesom sądów, w jaki sposób mogą pozyskać środki na przeprowadzenie superwizji dla specjalistów OZSS.